| مرور زندگي سياسي مردي چون هاشمي رفسنجاني نشان از فراز و فرودهاي بسياري دارد. او هم ناکامي در ورود به مجلس را دارد و هم رياست مجلس در سال هاي بحراني کشور را در کارنامه خود دارد. هم شکست در انتخابات رياست جمهوري را تجربه کرده و هم هشت سال رياست جمهوري در سال هاي پس از جنگ را. اين مبارز باسابقه در سال گذشته هم رد صلاحيت در کارنامه اش نوشته شد وهم توانست صحنه را به گونه اي ترتيب دهد که نتيجه انتخابات رياست جمهوري به کام مخالفانش نباشد.آيت الله اکبر هاشمي رفسنجاني مرد بازي در ميدان هاي بزرگ است، مديريت وي در سال هاي جنگ بر مجلس شوراي اسلامي و رياستش بردولت سازندگي.هم تهمت وانتقاد را به جان خريده است و کنار گذاشتن از نماز جمعه تهران را.بسياري از کاميابي ها وپيروزيهاي او اما درست در زماني رخ داد که بسياري فکر مي کردند که اين بار ديگر زمينگير شده است. او اما هربار ناظران صحنه را متحير کرده است.با اين همه او هدف خوبي براي مخالفان هم بوده است.هرکس که در برهه اي قصد عرض اندام در صحنه سياسي کشور را داشته است، سنگي نيز به طرف او پرتاب کرده است.نزديکي به انتخابات مجلس خبرگان و مجلس شوراي اسلامي، پس از شکست سنگين اصولگرايان در انتخاباتي که برخي از ناظران يکي از مردان پيروز آن را هاشمي رفسنجاني مي دانند، سبب شده است تا برخي از افراطيون دهانه آتش بار خود را يک بار ديگر به سمت او نشانه روند. آيا اين بار «حمله به هاشمي» آن چنان که محمود احمدي نژاد مي انديشيد،به سود مخالفانش تمام خواهد شد، يا آن چنان که در انتخابات رياست جمهوري يازدهم رخ داد روزگار به کام او خواهد چرخيد.نامه نيوز در مطلبي با تشريح سابقه سياسي هاشمي رفسنجاني در ميان جناح هاي نظام نوشته است:دهه ۷۰ و تشکيل دولت از سوي او نيز بيانگر جريان اعتدال بود. استفاده از سليقه‌هاي مختلف در دولت سازندگي به ويژه در دولت اول خود، به خوبي نشان مي‌داد که خاستگاه هاشمي رفسنجاني نه چپ بود و نه راست و رئيس دولت‌هاي پنجم و ششم، استفاده از تمام ظرفيت‌هاي سياسي را در دستور کار خود قرار داده است.در دهه ۶۰ و ۷۰ هاشمي در کنار تمام طرفداراني که داشت، با انتقادات جدي نيز روبرو بود، انتقادهايي که گاهي از سوي برخي دوستان و همرزمان قبل از انقلاب او مطرح مي‌شد. جنس انتقادات مطرح شده نسبت به هاشمي بيشتر جنبه مديريتي داشت که مربوط به اختلاف سليقه‌هايي مي‌شد که ميان نيروهاي انقلاب وجود داشت.ظهور نيروهاي جديد انقلاب و انتقال قدرت از نسل اول به نسل دوم انقلاب اما براي هاشمي رفسنجاني داستان ديگري را رقم زد تا هاشمي رفسنجاني مجبور شود، در عين حفظ فراجناحي بودن به جناح‌هاي سياسي کشور نزديک شود. پايان دوران رياست جمهوري آيت‌الله همراه با انتقادهاي بي رحمانه، جواناني به عنوان جناح چپ همراه شد. کساني که اعتقاد داشتند تمام مشکلات کشور در آن مقطع زماني، حاصل اشتباهات هاشمي رفسنجاني است. اين گروه که بعد از انتخابات دوم خرداد سال ۷۶ به جريان اصلاحات معروف شد، در جريان انتخابات مجلس ششم، هاشمي رفسنجاني را مورد شديدترين حملات قرار داد، حملاتي که تا آن زمان بي سابقه بود.هاشمي رفسنجاني، بعد از پايان دوران رياست جمهوري بازهم تصميم گرفت، فضاي پارلمان را تجربه کند و همين زمينه ساز حملات به او شد و در مقابل چپ‌ها، راست گرايان به حمايت از هاشمي پرداختند و در انتخابات مجلس ششم از او به عنوان سرليست خود در انتخابات استفاده کردند. حملات بي رحمانه اصلاح طلبان جوان به هاشمي باعث شد تا او به عنوان نفر آخر تهران راهي مجلس شود و بعد از آن هم به دليل اين حملات از نمايندگي مردم تهران استعفا دهد تا مشخص شود فضاي پيش روي هاشمي، با دهه ۶۰ و اوايل دهه ۷۰ متفاوت است.حضور سيد محمد خاتمي در راس قوه مجريه و سعه صدر هاشمي در برخورد با اين مخالفان و تندروي‌هاي قسمتي از جريان اصلاحات و حذف آنان از قدرت، باعث شد تا هاشمي بعد از انتخابات مجلس ششم، به اصلاح طلبان نزديک شود و از دولت سيد محمد خاتمي در مقابل حملات گاهي بي رحمانه راست‌گرايان در مقابل خاتمي دفاع کند. همين رفتار هاشمي با دولت اصلاحات به ويژه حمايت‌ها او از دولت در نماز جمعه تهران، باعث شد اين بار راست‌گرايان به مقابله با هاشمي بپردازند.در دهه ۸۰، هاشمي اين بار با جريان جوان راست که بعدها به نام اصول‌گرايي معروف شد، سروکار داشت. ظهور محمود احمدي نژاد در سياست ايران، شايد براي هاشمي سخت ترين سال‌هاي سياست ورزي او بود. محمود احمدي نژاد در دو انتخابات رياست جمهوري ۸۴ و ۸۸ حملات و اتهامات سنگيني را متوجه هاشمي کرد. رئيس دولت نهم در انتخابات سال ۸۸ و در مناظره با مهندس ميرحسين موسوي، هاشمي رفسنجاني را متهم به کارشکني و حتي تلاش براي سرنگوني دولت او متهم کرد.شاه بيت سخنان رئيس دولت‌هاي نهم و دهم در هشت سال رياست جمهوري‌اش حمله به هاشمي و نزديکان او بود. هاشمي در اين دوران بيشتر سعي کرد سکوت کند و به جز چند نامه و چند سخنراني که در آنها در مورد آينده کشور و انديشه احمدي نژاد و دوستانش هشدار داده بود، ديگر سخني به ميان نياورد.دهه ۹۰، پاياني بود براي سختي‌هاي آيت‌الله، چون او توانسته بود بعد از آن تهمت‌ها، يکي از نزديک ترين ياران خود را با مديريت انتخابات راهي خيابان پاستور کند تا حسن روحاني جانشين محمود احمدي نژاد شود.نقش رئيس جمهور سازي هاشمي که تقريبا براي اولين بار در تاريخ جمهوري اسلامي شکل گرفت، زمينه ساز ظهور منتقدان جديدي شد. کساني که به هر بهانه و بعد از هر سخنراني به هاشمي حمله مي‌کردند و او را در مقابل امام قرار مي‌دادند و مي‌گفتند که دوست ديروزشان از خط امام فاصله گرفته است.مديريت اين حملات اين بار برعهده، برخي روحانيون در قم مانند، آيت‌الله مصباح يزدي و جبهه پايداري و روزنامه کيهان در تهران بود. اين گروه که هاشمي را مغز متفکر دولت روحاني مي‌دانند و از نزديکي بيش از حد روحاني با هاشمي وحشت دارند، با اين حملات در کنار تخريب هاشمي به دنبال از کار انداختن دولت روحاني هستند. اين جريان اعتقاد دارد که زدن هاشمي رفسنجاني يعني زدن حسن روحاني.همانطور که مشاهده شد، هاشمي به جز دهه ۶۰ که قهرمان سياسيون ايراني بود، در سه دهه بعدي با سيل منتقدان روبرو بود. منتقداني که تندروي وجه اشتراک آنان در مقابل خط فکري هاشمي بود. تندروي در مقابل اعتدال شکل مي‌گيرد و اين گروه‌هاي نيز از رفتار فراجناحي هاشمي رفسنجاني در غذاب بودند و سعي مي‌کردند، هاشمي را از مسير خارج کنند.اين جريان‌هاي تندرو، سعي کردند که هاشمي رفسنجاني را حذف کنند. تئوري اي که اما با توجه به ريشه دار بودن آيت‌الله در فضاي سياسي کشور و شناخت بهتر زمين بازي نسبت به رقبا، با شکست روبرو شد. اين بازي حتي به گونه‌اي رقم خورد که مخالفان هاشمي رفسنجاني از صحنه سياسي کشور حذف شدند. تندروهاي چپ بعد از حضور مقطعي در صحنه سياسي کشور ديگر نتوانستند خود را بازسازي کنند و در حاشيه سياست ايران باقي ماندند. محمود احمدي نژاد نيز که تمام تلاش خود را انجام داد تا تفکر هاشمي را حذف کند، کليد پاستور را به دستان کسي سپرد که در فضاي سياسي ايران از او به عنوان «هاشمي ثاني» ياد مي‌کنند.مصباح يزدي و جريان پايداري به شدت از اين موضوع که هاشمي و روحاني بتوانند اکثريت مجلس و خبرگان رهبري را دراختيار بگيرند در هراس هستند و به خاطر همين حملات گسترده به هاشمي را در اين ماه‌ها و روزها آغاز کرده‌اند اما با توجه به سابقه هاشمي، به نظر مي‌رسد شرايط مخالفان آيت‌الله در دوره تازه سپهر سياست ايران، عاقبتي بهتر از دو جريان قبلي نداشته باشند. انتخابات مجلس دهم و مجلس خبرگان رهبري، زمين همين بازي است. نگاهي به صحنه سياسي ايران طي ۳۵ سال گذشته بيانگر اين معناست که حذف هاشمي رفسنجاني از صحنه سياست ايران، امکان ناپذير است و او بهتر از هرکسي اين فضا و زمين بازي را مي‌شناسد.منبع: روزنامه اعتماد |  |
↧
بازي مخالفان در زمين هاشمي
↧