| مذاكرات دو روزه ايران و گروه ۱ + ۵ در حالي به پايان رسيد كه طرفين، رايزنيهاي فشرده‌اي را طي دو روز نشست انجام دادند. كاترين اشتون در پايان مذاكرات، مواضع ايران و غرب را به اندازه‌اي از يكديگر دور دانست كه نياز به تاملي دراز مدت براي رسيدن به توافق دارد. بها ر:نماينده مذاكره‌كننده گروه ۱ + ۵ ورود طرفين به بحث بر سر جزئيات اختلافات را مهم‌ترين دليل نرسيدن به توافقي جامع دانست. از سوي ديگر سعيد جليلي، نماينده كشورمان در مذاكرات بر اظهارات اشتون مبني بر فاصله زياد ميان مواضع ايران و غرب صحه گذاشت اما درباره آنچه در آلماتي ۲رخ داد، نگاه مثبت‌تري نسبت به همتاي اروپايي خود داشت. جليلي در نشست خبري پايان مذاكرات گفت: از ۱۰ ماه پيش طرح جامعي را ارائه كرديم در اين دور ايران برنامه عملياتي خود را در چارچوب طرح مسكو ارائه كرد. اين برنامه عملياتي پيشنهاد تجديد نظر شده ۱ + ۵ در آلماتي يك و ملاحظات نشست كارشناسي را در نظر گرفته است. وي افزود: بخشي از اين ابتكارات ما به‌طور مشخص در پاسخ به پيشنهادات ۱ + ۵ در آلماتي يك كه از ظرفيت تغيير رو به جلو برخوردار است، گنجانده شده است. جليلي افزود: ايران با تاكيد بر حق غني‌سازي از گفت وگو براي همكاري استقبال مي‌كند. دو محور اساسي كه دراين مذاكرات براي جلب اعتماد ايران بيان شد عبارت است شناسايي حق غني‌سازي و خاتمه دادن به رفتارهايي كه نشانه دشمني با ملت ايران است. بر مبناي اينها پيشنهادهايي براي حركت در مسير سازنده ارائه شد. وي افزود: مذاكرات خوبي انجام شد و ارائه پيشنهادات جديد ۱ + ۵ ارائه و صداقت خود را براي برداشتن گام‌هاي اعتماد ساز و متناسب خواهد برد. از ايران خواستيم در مسير شوراي امنيت حركت كند اما كاترين اشتون، سرپرست تيم مذاكره‌كننده ۱ + ۵ پس از پايان نشست دو روزه آلماتي ۲ با حضور در كنفرانس خبري در محل هتل اينتركنتيننتال گفت: مذاكرات ما درباره طرح اعتمادسازي كه اخيرا به ايران اعلام كرديم طولاني و فشرده بود. در اين گفت وگوها مشخص شد ايران و ۱ + ۵ فاصله ماهوي با هم دارند. از اين رو قرار است ما براي مشورت به پايتخت هايمان برويم و من سپس با آقاي جليلي تماس مي‌گيرم. اشتون افزود: ما براي اولين بار وارد جزئيات شديم طوري كه قبلا تا اين حد وارد مسائل ريز نشده بوديم. وي افزود: در طول دو روز مذاكرات تلاش كرديم از ايران بخواهيم در مسير شوراي امنيت حركت كند. براي اولين بار شاهد تلاش جدي دو طرف براي به نتيجه رسيدن مذاكرات بوديم و طرفين تلاش كردند مذاكرات به نتيجه مطلوب برسد. بده و بستاني نامتوازن اين مذاكرات در حالي پايان يافت كه در روز نخست گفت‌وگوها ايران پيشنهادات مدون خود را به تيم مذاكره‌كننده غربي ارائه كرد و طي آن عنوان كرد كه تمامي جزئيات و مطالبات ايران و گروه ۱ + ۵ را لحاظ كرده و اين طرف مقابل است كه بايد با پاسخي شفاف و قاطع نحوه ادامه رايزني‌ها را تعيين نمايد. طرح پيشنهادي ايران بر اساس گفته‌هاي معاون دبير كل شوراي عالي امنيت ملي، در چارچوب طرح كلي كشورمان در مسكو تنظيم شده بود. بر اين اساس، ايران سه عنصر آغاز، ابعاد و سرانجام روند گفت‌وگوها را همچنان مورد تاكيد قرار داد. همچنين نمايندگان كشورمان در جريان مذاكرات روز نخست بر روند اعتمادسازي غرب تاكيد كرده و آن را شرط لازم براي ادامه گفت وگوها دانستند. به زعم كارشناسان اختلافات ميان ايران و گروه ۱ + ۵ همچنان حول بده و بستاني كه غربي‌ها مي‌خواهند همچنان يكطرفه باشد مي‌چرخد. ايران بارها تاكيد كرده كه مابه ازاي رفع ادعاهاي غرب درباره برنامه‌هاي هسته‌اي ايران بايد متناسب با امتيازات ايران باشد و نه كمتر از آن و اين مسئله هم بايد در قالب يك چارچوب مدون و گام به گام باشد و نه بر اساس مواضع يكطرفه و پراكنده‌اي كه هر چند يكبار مطرح مي‌شود. به نظر مي‌رسد كه اصل غني‌سازي توسط ايران به پاشنه آشيل مذاكرات تبديل شده كه غربي‌ها مي‌خواهند با لغو ناچيز تحريم‌ها در ازاي كاهش سطح غني‌سازي به رفع نگراني‌هاي ادعايي خود بپردازند و از سوي ديگر ادعا كنند كه لغو تحريم‌ها هم گامي متقابل از سوي آنهاست و البته نه همه تحريم‌ها و نه تحريم‌هاي مهم و مد نظر تهران. بنابراين غرب بدون مشخص كردن حداقل تفاهم مشترك كه متمركز بر حق غني‌سازي ايران است به سرعت وارد گرفتن بزرگ‌ترين امتياز از ايران در چارچوب حق غني‌سازي حداكثري شده است. بر اين اساس غرب با تمركز بر رفع محدود تحريم‌هاي يكجانبه و رفع نيازهاي موقت خود، روند مذاكرات را پيش مي‌برد. اين در حالي است كه ايران سياست اعتمادساز را دوطرفه و متقابل مي‌داند و بر اساس دستاوردهاي مذاكرات قبلي بين طرفين و خصوصا در چارچوب پيشنهادات مطروحه در اجلاس مسكو گام‌هاي خود را در آلماتي ۲ تعريف كرده است. در اين ميان دغدغه‌هاي تهران آن هم در شرايطي كه همواره آمادگي خود را براي مذاكره و رفع نگراني‌هاي ادعايي غرب اعلام كرده است مورد توجه است. چه بسا كه تهران بايد بر سر ميز مذاكره تضمين قابل قبولي را براي برگرداندن شرايط به قبل از اعمال فشارهاي سنگين از غربي‌ها بگيرد در غير اين صورت چه ضمانتي وجود دارد كه در ازاي همكاري ايران از جمله كاهش سطح غني‌سازي، اين فشارها از بين برود. رايزنيهاي جداگانه در حاشيه مذاكرات روز دوم مذاكرات آلماتي ۲ با انجام ديدار دو جانبه‌اي ميان سعيد جليلي و كاترين اشتون به عنوان روساي هيات‌هاي مذاكره‌كننده ايران و گروه ۱ + ۵ آغاز شد. جليلي و اشتون در اين ديدار چگونگي پيشرفت در مسير مذاكرات ميان طرفين را بررسي كردند و وضعيت مذاكرات و ابعاد مختلف مواضع طرفين به‌طور مشروح مورد بحث واقع شد. ديدار علي باقري معاون دبير شوراي عالي امنيت ملي با ژاك اويبر، نماينده فرانسه در اين مذاكرات نيز پس از ديدار جليلي با اشتون برگزار شد. پس از انجام اين ديدارهاي دوجانبه، هيات‌هاي مذاكره‌كننده ايران و گروه ۱ + ۵ جلسه سوم مذاكرات خود را آغاز كردند. جلسه سوم مذاكرات پشت درهاي بسته انجام شد. كاترين اشتون پس از پايان نوبت چهارم خواستار زمان براي مشورت با اعضاي ۱ + ۵ شد و قرار است پس از اين مشورت‌ها نشستي بين علي باقري و هلگا اشميت معاون جليلي و اشتون برگزار شود.واكنش آمريكا و اميدواري‌هاي روسيه همزمان با مذاكرات آلماتي، وزارت خارجه آمريكا اعلام كرد كه رئيس‌جمهور آمريكا و همتايان وي بعد از پايان اولين روز از نشست دو روزه ايران و ۱ + ۵ در آلماتي هيچ‌گونه پيشرفتي از روز اول اين نشست را مشاهده نكرده‌اند. «ويكتوريا نولاند» سخنگوي وزارت خارجه آمريكا در ارتباط با نشست آلماتي اعلام كرد: اين گفت‌وگوها مهم و واقعي بوده اما ما هنوز هيچ گزارشي از پيشرفت در اين گفت‌وگو دريافت نكرده‌ايم. وي با اشاره به برگزاري ديدارهاي دوجانبه گفت: قرار نبود ديدار دو جانبه‌اي بين تيم آمريكايي و ايراني صورت پذيرد. اين در حالي است كه سرگئي ريابكوف، معاون وزير امور خارجه روسيه و نماينده اين كشور در مذاكرات ايران و گروه ۱ + ۵ پس از پايان مذاكرات گفت: مذاكرات دو روزه آلماتي «گامي به جلو» بوده است. وي همچنين ابراز اميدواري كرد كه تاريخ و مكان برگزاري دور بعدي مذاكرات به زودي مشخص شود. ارزيابي متفاوت رسانه‌هاي غرب رسانه‌هاي غربي همچنان در كشاكش رايزنيهاي ايران و گروه ۱ + ۵ درباره محتواي مذاكرات، خبر متناقضي را منتشر مي‌كردند. در همين راستا خبرگزاري رويترز پيش از شروع دور سوم مذاكرات ايران و ۱ + ۵ در گزارشي درباره مذاكرات آلماتي ۲ ادعا كرد: ايران در حالي به دومين روز مذاكرات با قدرتهاي جهاني وارد مي‌شود كه به حل مشاجره هسته‌اي نزديك‌تر نشده است. به ادعاي اين خبرگزاري بعيد است آخرين روز مذاكرات به چيزي بيشتر از تمايل براي ادامه گفت‌وگوها دست يابد. از سوي ديگر به گزارش واشنگتن پست، ديپلمات‌هاي غربي مي‌گويند ايران پيشنهادي را ارائه داده است كه تنها تغيير اندكي نسبت به مواضع سابق تهران پيدا كرده است. به گفته آنها، تنها جزئيات اندكي از اين بسته پيشنهادي مورد بحث قرار گرفت. اين در حالي است كه روزنامه لس آنجلس تايمز نيز در گزارشي مدعي شد به نظر مي‌رسد مذاكرات به سوي يك وقفه پيش مي‌رود. كريستين ساينس مانيتور نيز از احتمال ايجاد يك بن بست در مذاكرات خبر مي‌دهد و دليل اين پيش‌بيني را پيشنهاد تازه‌اي اعلام مي‌كند كه از سوي تهران روي ميز گذاشته شده است. ايران در حالي پيشنهاد تازه را ارائه داده است كه جليلي مذاكرات آلماتي يك را نقطه عطفي توصيف كرده بود. |  |
↧
توافق نهایی حاصل نشد
↧